ForumForum: Hoe ga ik om met het lijden op de aarde? Vraag 61: Als wij geen zelf hebben, wat van ons reïncarneert er dan eigenlijk? Forum: mijn dochter heeft de keuze gemaakt uit het leven te stappen. Hoe ga ik daar mee om? Vraag 59: Hoe ga je om met jaloezie. Waar komt dat vandaan? Forum: het zilvervisjesdilemma Vraag 57: Hoe kan ik mededogen hebben met iemand die pathologisch liegt en manipuleert? Vraag 55: Hoe kun je jezelf boeddhistisch profileren op het werk? Vraag 46: Hoe kan ik leren goed om te gaan met heftige pijn? Vraag 45: Hoe ga ik om met cynische mensen? Vraag 42: Hoe ga ik om met mijn angstaanvallen? Vraag 41: Hoe draag ik het boeddhisme uit zonder als een dominee over te komen? Vraag 40: Hoe blijf ik vrijgevig en vriendelijk tegenover mensen die meer willen dan ik kan geven? Vraag 39: Vertroebelen antidepressiva je meditatie? Radiovraag 6: Wordt het niet tijd voor een Boeddhistische Partij? Radiovraag 5: Hoe ga ik om met ergernis over mijn naasten?' Radiovraag 4: Wat zegt het boeddhisme over orgaandonatie? Vraag 38: Wat is egoloosheid volgens het boeddhisme? Radiovraag 3: Hoe kan ik mededogen voelen voor iemand die mij kwaad doet? Radiovraag 2: Hoe kan ik loslaten, maar niet vervallen in onverschilligheid? Radiovraag 1: Hoe neem ik afstand van de eurocrisis? Vraag 37: Loslaten is soms hard werken. Is het dan nog wel loslaten? Vraag 36: Moet je het leven laten gebeuren, of moet je juist actief doelen stellen? Vraag 35: Hoe handel je als boeddhist als vrienden je bedriegen of niet eerlijk tegen je zijn? Vraag 34: Mediteren lukt niet; er warrelt teveel door mijn hoofd. Hoe maak ik mijn geest leeg? Vraag 33: Waar ligt de grens tussen emoties controleren en deze toelaten? Vraag 32: Hoe kan ik een standpunt innemen met een werkelijk leeggemaakte geest ? Vraag 31: Betekent mededogen dat je alles maar moet tolereren? Vraag 30: Hoe kun je als boeddhist het beste met angst omgaan? Vraag 29: Hoe herken je je boeddhistische leraar, en aan welke criteria moet hij/zij voldoen? Vraag 28: Hoe vind ik het vertrouwen om te kiezen voor de dingen die echt belangrijk voor mij zijn? Vraag 27: Hoe kan het boeddhisme mij helpen uit de gevangenis van een laag zelfbeeld en depressie? Vraag 26: Hoe vergeef ik mezelf als ik weet dat ik gefaald heb? Vraag 25: Hoe kan het boeddhisme helpen om van een verslaving af te komen? Vraag 21: Ik kijk als een toeschouwer naar mijn eigen leven. Hoe krijg ik er vat op? Vraag 16: Wat moet je doen als je weet dat je doodgaat? Vraag 13: Hebben we ons karma en de daaruit voortvloeiende pijn uitsluitend aan onszelf te danken? Vraag 11: Hoe vind ik de motivatie en wilskracht in mezelf om mijn doelen te bereiken? Vraag 10: Ik vind het moeilijk om altijd compassievol te zijn. Hoe ga ik daarmee om? Vraag 9: Hoe kan ik op de kritische momenten toch een juiste beslissing maken? Vraag 8: Door te mediteren wordt mijn gevoeligheid groter, maar hoe ontwikkel ik mijn weerbaarheid? Vraag 3: We zijn allen boeddha’s. Wat betekent dat? |
Vraag 32: Hoe kan ik een standpunt innemen met een werkelijk leeggemaakte geest ? Op 16 april stond met 43 procent van de stemmen één vraag op de eerste plaats van de cybermonnik-poll: Hoe kan ik een standpunt innemen met een werkelijk leeggemaakte geest ? Het antwoord van de cybermonnik van deze maand, Maurice Knegtel: Wat kunnen we ons nu concreet voorstellen bij een lege geest? Is dit een geest die is vacuümgetrokken? Is dit een verdoofde geest? Is hij een duffe geest? Of een afgestompte geest? Is hij een geest waarin niets meer omgaat? Een geest zonder gedachten? Het lijkt me onwaarschijnlijk dat zo'n geest het doel is van boeddhistische meditatie. Het boeddhisme beoogt geen afstompen. Het beoogt ontwaken, wakker zijn, aanwezig zijn, met alle kwaliteiten die we daartoe tot onze beschikking hebben, ook ons denken. Voor een deel ligt de oorzaak van de onduidelijkheid over wat we kunnen verstaan onder een lege geest in de vertaling van het Sanskriet begrip sunyata. Dit kernbegrip uit het Grote Voertuig boeddhisme gaat terug op de Sanskriet wortel ‘su', dat ‘zwellen' betekent. Het abstract naamwoord sunyata betekent dan letterlijk: ‘betrekking hebbend op het gezwollene'. Sunyata wordt vaak vertaald met ‘leegheid', in de zin dat alle dingen ‘leeg' zijn van een eigen bestaan. Ze bestaan niet op zichzelf; ze zijn voor hun bestaan totaal afhankelijk van al het andere dat bestaat. Er zit derhalve niets in dat duurzaam of wezenlijk is, geen essentie, geen substantie. Toch kunnen we sunyata beter vertalen met ‘openheid'. We kunnen niet bepalen wat de dingen zijn. We kunnen ze benoemen, aanduiden, maar we kunnen er niet de vinger opleggen.'A rose is a rose is a rose.' De dingen zijn onbepaald, open. Een lege geest is dus feitelijk een onbepaalde geest. Ten eerste weten we niet wat onze geest is. Ten tweede kunnen we het begin en het einde van onze geest niet bepalen. Waar begint onze geest precies en waar houdt hij op? Hoe ver reikt onze geest eigenlijk? Kunnen we de geboorte van onze geest bepalen? Kunnen we de dood van onze geest bepalen? Ten derde is alles wat in onze geest verschijnt, precies zoals het is, maar wat is het? Het boeddhisme zegt: ‘Het is zo', in het Sanskriet tathata, ‘zoheid', maar wat is het dan precies? Dat weten we niet, het is zo: onkenbaar, ongrijpbaar, onverwoordbaar, niet te bepalen, open, zo. Een lege geest is een open geest, een geest die niets uitsluit, maar alles omvat en naast elkaar laat bestaan. Sluit een open geest standpunten uit? Geenszins. Maar een open geest wordt niet door een standpunt beperkt. In een open geest verschijnt de situatie precies zoals ze is en in een open geest verschijnt wat ik vind van de situatie en wat ik ermee wil. Uit het spanningsveld dat tussen beide bestaat, ontspruit op onbegrijpelijke wijze een handeling. In een gesloten geest is er voor de situatie zoals ze is geen plaats. Er zijn uitsluitend mijn wil en mijn weten. En mijn wil en mijn weten zijn wet. Mijn wereld is gesloten als een grafzerk. Een open geest is een vrije geest en met vrije geesten hebben we moeite. Ze doen namelijk niet wat we verwachten dat ze doen. En ze zijn inconsequent. De ene keer nemen ze vol overgave een standpunt in, dat ze een andere keer weer even gemakkelijk loslaten. Een open geest is een geest die nergens verblijft. Hij is intiem met de situatie, hij is intiem met de persoon waarin hij is geïncarneerd en zijn handelen is onvoorspelbaar, onbepaald, open. Is het willekeur dat de open geest drijft? Nee, het is een afgestemd zijn. De open geest wordt bezield door alle krachten die in een situatie spelen, inclusief de kracht van het ik en diens staan voor zijn zaak. Wat uit deze fusion van krachten als handeling naar voren komt is onvoorspelbaar, maar altijd afgestemd op de situatie als een geheel. De ene keer verdedigt de open geest met verve zijn standpunt. Een andere keer gaat hij in zijn handelen recht tegen zijn eigen standpunt in. Een derde keer neemt hij een totaal ander standpunt in. Een open geest volgt geen dogma's. Vreemd genoeg blijft de open geest trouw aan zichzelf, integer, waarachtig, al is het volstrekt onduidelijk wat dit zelf nu eigenlijk is. |
Boeddhistische Omroep Stichting 2018 |